Ondanks alle tips om stress te vermijden, de stressbron te veranderen en adaptief om te gaan met je eigen reactie op stress, zul je nog steeds stress blijven tegenkomen in je werk en je privéleven.

Een onderdeel van het omgaan met stress is stress accepteren. Als je die strategie overslaat, stel je een erg hoog doel aan jezelf: een stressloos bestaan. De gedachte “Ik heb alle tips om beter met stress om te gaan toegepast, maar nu ben ik verdorie nog steeds niet 100% ontspannen!!!” is op zich al een bron van stress.

Hier vind je vijf tips om stress op een constructieve manier te accepteren en er minder last van te hebben.

Probeer het oncontroleerbare niet te controleren

Het is al eerder genoemd: een belangrijke oorzaak van stress is controleverlies.
En veel dingen in het leven zijn niet te controleren: Vertraagde treinen, onvriendelijke mensen en het feit dat het 7 graden Celsius en regenachtig is in het weekend dat mijn zoon met de scouting op kamp gaat.

Als je vaak gefrustreerd bent over oncontroleerbare dingen, eis je van jezelf het onmogelijke. Geen wonder dat je gestrest bent: je gevoel van gebrek aan controle is namelijk terecht.

Denk daarom eens na of je misschien grip probeert te houden op zaken die niet te controleren zijn.

Accepteer verandering

Naarmate je ouder wordt, beter in je vak, of meer ervaren, verandert de manier waarop anderen met je omgaan. Zaken waarvoor je als beginnend arts of coassistent wordt geprezen, worden voor vanzelfsprekend aangenomen als je meer ervaring hebt.

Dat geldt niet alleen voor je medisch handelen. Je spontane en oprechte opmerkingen over de organisatie worden door de collega’s in het vakgroepoverleg misschien bijzonder gewaardeerd. Maar als je lid wordt van het managementteam, word je met dezelfde manier van vergaderen misschien gezien als een ongeleid projectiel.

Maak jezelf niet afhankelijk van applaus van patiënten. Ondanks al het gemopper is onze gezondheidszorg nog steeds zo goed, dat patiënten een goede arts zien als een vanzelfsprekendheid, niet iets waarvoor ze zouden moeten applaudisseren, zoals budget-toeristen na de landing van hun vliegtuig.

Als je eerlijk naar jezelf kijkt, weet je precies wanneer je je vak goed uitoefent.

Vaak zijn dat de momenten waarover patiënten tevreden zijn, maar soms zijn het momenten die de patiënt helemaal niet op prijs stelt:

Het advies om te stoppen met roken, het ongevraagd bespreken van het overgewicht van kinderen en een kritische houding over onnodige specialistisch onderzoek. Het zijn allemaal dingen die een goede arts doet, maar die de patiënt vaak niet plezierig vindt. Als je je dat goed realiseert, kun je deze bron van stress accepteren.

Leer en groei

Echt groeien doe je pas als je bij je grenzen uitkomt, ze gaat verkennen en soms verleggen. Jammer genoeg voelt dat voor de meeste mensen heel vervelend. Je voelt je onhandig en onbekwaam, het liefst zou je weer terugvallen in datgene wat je wel beheerst.

Een voorbeeld hiervan is spreken in het openbaar. Het is lastig, maar je kunt het stap voor stap leren als je jezelf toestaat om een beginner te zijn.

 

Maar de meeste mensen vermijden het steeds en leren het daardoor niet.

 

Het is een bekende uitspraak dat meer mensen bang zijn voor spreken in het openbaar dan voor de dood.

Je kunt ook anders aankijken tegen spannende of moeilijke situaties:

• Wat kun je ervan leren?
• Wat zou je volgende keer anders doen?
• Hoe ga je ervoor zorgen dat anderen niet in dezelfde valkuil stappen? Bijvoorbeeld door anderen iets te vertellen over jouw ervaringen.

Een uitgangspunt uit de school van het Neurolinguïstisch Programmeren (NLP) luidt: There is no such thing as failure, only feedback.

Ventileer

Stress wordt erger als je hem opkropt. Je kunt er nog zo uitgebreid op reflecteren in je hoofd, ventileren werkt altijd beter.

Spreek daarom je gevoelens uit naar iemand die je vertrouwt en die goed kan luisteren, zonder je in de rede te vallen, te vertellen over zijn eigen ervaringen of ongevraagd advies te geven (de drie luisterfouten van veel artsen).

Dat kan een goede vriend zijn, maar ook een therapeut of zelfs je hond, in oplopende mate van geheimhouding.

Waarom werkt praten over stress zo goed? Het mechanisme is heel eenvoudig: door te praten over stress word je gedwongen om je gedachten te ordenen. Daardoor krijg je zelf meer inzicht in je situatie en kun je je stress accepteren en een plek geven.

Een andere manier om te ventileren is het opschrijven van je gedachten en gevoelens. Schrijven kan erg krachtig zijn. Het is een belangrijk onderdeel van het ontdekken van je drijfveren en inspiratie zoals wordt uitgelegd in The Artist’s Way.

Opschrijven heeft een aantal voordelen boven bespreken met een ander:

1. De vertrouwelijkheid is 100% als je je schrijfwerk goed opbergt.
2. Het tempo van schrijven ligt lager dan van spreken, dus je neemt meer tijd om je gedachten te ordenen en komt daarmee tot meer inzichten.
3. Schrijven heeft een meditatieve werking. Als je kunt kiezen tussen het opschrijven en het typen van je gevoelens, begin dan eens met schrijven en je zult merken dat het anders is dan typen.
4. Je kunt teruglezen wat je hebt opgeschreven, zodat je je eigen pad kunt volgen.

Leer te vergeven

Op elke plek waar ik heb gewerkt, ben ik ze wel tegengekomen.

De mensen met oud zeer.

Denk aan de maatschappelijk werkende die zich al jaren miskend voelt, omdat de directeur tijdens een borrel, tien jaar geleden, tegen hem heeft gezegd: “Eigenlijk zijn jullie gewoon beddenvullers.”

Denk aan de artsen die van hun vorige manager te horen hebben gekregen: “Gaan jullie nou maar terug in je hok.”

Denk aan de secretaresse die een paar keer een stapel spoedklussen op haar bureau kreeg van de directiesecretaresse met de opmerking: “Hier ben ik te duur voor.”

Het probleem is niet dat deze situaties op het moment zelf pijn doen. Het probleem is dat de pijn jarenlang kan blijven bestaan.

Eén van de eerste dingen die ik doe bij teambuilding is het onderzoeken van oud zeer. Dat gebeurt op een veilige en grappige manier, zodat mensen niet het gevoel hebben dat het over oud zeer gaat, maar het levert altijd wat op.

Neem mensen met oud zeer serieus. Het helpt niet om te zeggen: “Zand erover, kop op, blik op de toekomst.” Ze voelen zich dan nog meer miskend.

Het heeft ook geen zin om helemaal in hun pijn mee te gaan. Ze zullen op een of andere manier hun pijn los moeten laten, want ook jij kunt het verleden niet veranderen.

Wat je wel kunt doen is een goed gesprek aangaan over de betekenis die de situatie van toen heeft op hoe ze nu in hun vel zitten. Hoe komt het dat ze die situatie en het bijbehorende rotgevoel steeds herbeleven?

In zo’n gesprek blijkt de belangrijkste vraag vaak: Hoe kun je de wrok loslaten waar je al jaren last van hebt?

Of, korter gezegd: “Hoe kun je de ander vergeven?”

Die ander heeft waarschijnlijk nergens last van en is het voorval misschien al lang vergeten. Laat het dan zelf ook los in plaats van je vast te klampen aan je verontwaardiging.

Moeilijk? Stel jezelf dan eens de gewetensvraag:

Wat vind ik belangrijker? Gelijk of geluk?

Tenslotte

Accepteren van een bestaande situatie zit niet in de aard van dokters. We willen mensen beter maken, pijn wegnemen en repareren wat stuk is. Toch is stress accepteren een gezonde manier van omgaan met stress, meer te relativeren en los te laten.

Navigatie

Home › Stressmanagement › Stress accepteren